Oligodendroglioom

Oligodendrogliomen zijn hersentumoren met specifieke DNA afwijkingen: het aanwezig zijn van zowel een mutatie in het IDH gen èn het verlies van stukken chromosoom 1 en 19: zogenaamd 1p/19q verlies. Deze tumoren ontstaan in de hersenen en zijn meestal niet scherp afgegrensd, waardoor met een operatie eigenlijk nooit de gehele tumor verwijderd kan worden. Het zijn langzaam groeiende tumoren, onbehandeld nemen ze meestal met 3-4 mm per jaar toe. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen graad II (laaggradig) en graad III (anaplastische) tumoren. Deze tumoren zijn over het algemeen erg gevoelig voor radiotherapie en chemotherapie. Hoewel we niet verwachten deze tumor te kunnen genezen, is er een groep patiënten die na behandeling zeer langdurig overleven (meer dan 14 jaar).

Hoe vaak komt het voor?

Oligodendrogliomen zijn zeldzaam, en komen tussen 1 tot 2 en per 100.000 inwoners voor.

Er worden twee soorten oligodendroliomen onderscheiden, laaggradig (graad II) en graad III (anaplastisch)

De oorzaak van ologodendrogliomen is niet bekend. Er is op een enkele uitzondering na geen sprake van een erfelijke ziekte.

Epileptische aanvallen zijn vaak het eerste verschijnsel van oligodendrogliomen. Ook kunnen deze tumoren hoofdpijn en neurologische uitvalsverschijnselen veroorzaken, zoals krachtsverlies, moeite met spreken, minder goed zien, minder goed kunnen onthouden en moeite met concentreren. Daarnaast kunnen gedragsveranderingen optreden.

De diagnose hersentumor wordt allereerst met een MRI scan gesteld. Dit vertelt echter niet wat voor hersentumor het is.

Afhankelijk van  de presentatie en de locatie van de tumor zal geprobeerd worden deze zo uitgebreid mogelijk weg te halen. De chirurg kan echter nooit alles weg halen.

De tumor wordt daarna microscopisch en moleculair onderzocht. In het Erasmus MC gebeurt dat met geadvanceerd Next Generation Sequencing onderzoek.

Afhankelijk van de leeftijd van de patient, de graad van de tumor en de klachten wordt dan afgewacht (waarbij de patient wel regelmatig MRI-scans krijgt) of verder behandeld met radiotherapie en/of chemotherapie.

Raditoherapie wordt meestal in 28 of 33 sessie gegeven, waarbij de patientënt gedurende een aantal weken elke werkdag naar het ziekenhuis moet komen.

Chemotherapie wordt poliklinisch gegeven. Die behandeling duurt tussen de 8 en 12 maanden, afhankelijk van het gebruikte schema (maar bestaat vooral uit tabletten).

Chemotherapie en radiotherapie bij hersentumoren

De radioloog beoordeelt MRI scans.

De neurochirurg voert de operatie uit, en bespreekt de operatie bevindingen, en vervolgt de patient soms na de operatie met scans.

De neuroloog behandelt de epilepsie, beoordeelt scans, dient de chemotherapie toe en zorgt voor de begeleiding. De neuroloog vervolgt de patient ook na afloop van de behandeling met scans.

De oncoloog dient chemotherapie toe.

De radiotherapeut zorgt voor de planning en de toediening van de radiotherapie.