Eierstokkanker

Eierstokkanker is kanker van één of beide eierstokken, waarbij er een kwaadaardige tumor in de eierstokken of in de eileiders groeit. We ontdekken deze vorm van kanker bijna nooit in een vroeg stadium. Klachten onstaan namelijk vaak pas nadat de tumor is gegroeid. Dit komt doordat de eierstokken vrij in de buikholte liggen en een tumor hierdoor geen andere organen verdrukt.

Eierstokkanker kan op alle leeftijden voorkomen, maar ontstaat meestal bij vrouwen tussen de 60 en 75 jaar oud.

Hoe vaak komt het voor?

In Nederland krijgen ongeveer 1.400 vrouwen per jaar de diagnose eierstokkanker.

Meer informatie

Meer informatie over deze aandoening leest u op de website van:

• Kanker.nl
• Patiëntenvereniging Olijf; voor vrouwen met gynaecologische kanker.

Soorten

Er zijn drie vormen van eierstokkanker:

1. Epitheliale eierstokkanker of adenocarcinoom. Deze vorm komt het vaakst voor; 80-90% van de vrouwen met eierstokkanker heeft deze vorm. De tumor ontstaat uit de buitenste laag van de eierstok of binnenbekleding van eileider. We onderscheiden binnen deze vorm van kanker nog enkele subtypes, zoals sereus carcinoom (dit komt het meeste voor) en endometrioid carcinoom of clear cel carcinoom.
2. Gonadale stromaceltumoren komen bij 5-8% van de vrouwen met eierstokkanker voor. De tumor ontstaat uit weefsel waarin de eicellen liggen.
3. Kiemceltumoren komen bij 2-5% van de vrouwen met eierstokkanker voor. Dit is een tumor die uit de kiemcellen ontstaat. Dit zijn de onrijpe eicellen die in de eierstok liggen opgeslagen. Deze vorm van eierstokkanker is zeldzaam en komt vooral bij bij jonge vrouwen en meisjes in de puberteit voor.

Onderstaande informatie gaat over epithiale eierstokkanker, omdat dit de meest voorkomende vorm van eierstokkanker is.

Stadia

Eierstokkanker verloopt in vier stadia:

• Stadium 1: De tumor is beperkt tot één of beide eierstok(ken).
• Stadium 2: De tumor is doorgegroeid in andere organen, maar nog steeds binnen het kleine bekken.
• Stadium 3: Er ontstaan uitzaaiingen in de buikholte, buiten het kleine bekken. Bijvoorbeeld in het buikvlies of in het vetschort.
• Stadium 4: Er ontstaan uitzaaiingen in organen buiten de buikholte, zoals in de longen, lever en lymfeklieren.

Alhoewel er veel theorieën over zijn, is de echte oorzaak van eierstokkanker nog niet bekend. We weten dat 10-15% van de vrouwen met eierstokkanker een erfelijke aanleg heeft. Dat betekent dat de kans dat die vrouwen eierstokkanker krijgen groter is, het betekent niet dat die vrouwen ook altijd eierstokkanker krijgen. Het is wel belangrijk om te onderzoeken of er een erfelijke aanleg is, dit kan  gevolgen hebben voor de verdere behandeling. 

Symptomen

Klachten van eierstokkanker ontstaan pas in een later stadium. Als de kanker zich heeft uitgebreid, veroorzaakt dat vrij algemene klachten:

• Een opgeblazen gevoel of dikke buik.
• Een vol gevoel en/of moeite met eten.
• Misselijkheid.
• Bekken- of buikpijn.
• Vaker plassen.
• Verstopping van de darmen.
• Vermoeidheid en gewichtsverlies, zonder duidelijke reden.

Gevolgen

De gevolgen van eierstokkanker zijn afhankelijk van het stadium en de behandelingen die u krijgt. Uw conditie kan afnemen, waardoor u uw activiteiten anders moet indelen en u minder kan doen dan u gewend bent. Tijdens de behandeling is het belangrijk uw conditie zo goed mogelijk te houden. Een diëtiste en/of een fysiotherapeut kan u hierbij ondersteunen.

Nadat u de diagnose eierstokkanker heeft gekregen, wordt u verwezen naar Joint Clinic spreekuur op onze polikliniek. Op de pagina van Joint Clinic krijgt u meer uitleg over wat wij daar voor u kunnen doen. 

Behandeling

Welke behandeling u krijgt, hangt af van het stadium van de eierstokkanker. Als de eierstokkanker in een vroeg stadium is, behandelen we u met een stadieringsoperatie.
In een later stadium behandelen wij u met chemotherapie en ondergaat u meestal een debulkingsoperatie, mogelijk met HIPEC . Daarna krijgt u weer chemotherapie en soms een onderhoudsbehandeling. Mogelijk zullen we u ook vragen deel te nemen aan wetenschappelijk onderzoek.

Nacontrole

De gynaecoloog en verpleegkundig specialist voeren de nacontrole bij u uit. U komt regelmatig op controle in de polikliniek, waar wij u nakijken op klachten, late effecten en bijwerkingen van de behandeling. Als er aanleiding voor is, doen we daarnaast vervolgonderzoek.

Tijdens uw bezoek aan de polikliniek komt u in contact met de gynaecoloog-oncoloog, de arts-assistent (gynaecoloog in opleiding) en de oncologieverpleegkundige.

Als u hoogstadium eierstokkanker heeft, krijgt u daarnaast ook te maken met een internist-oncoloog en de verpleegkundig specialist.

Meer informatie leest u in onze online patiëntenfolder over het spreekuur Joint Clinic.

Regionale samenwerking

Het Erasmus MC maakt onderdeel uit van het Regionaal Gynaecologisch Eierstokkankernetwerk. Dit is een samenwerkingsverband tussen de twaalf ziekenhuizen in de Regio Zuidwest Nederland voor Gynacologische Oncologische zorg (ReGyOn). Het centraal expertisecentrum van ons netwerk is het Erasmus MC Kanker Instituut. In het Erasmus MC en in drie sateliet centra vinden de operaties voor vrouwen met eierstokkanker plaats. Diagnostiek, onderzoek, chemobehandeling en nazorg vindt plaats in alle deelnemende ziekenhuizen.