Scoliose

Wat is deze aandoening?

Scoliose (Grieks voor verkromming) is een driedimensionale verkromming van de wervelkolom, waarbij er niet alleen een zijwaartse verkromming is, maar ook een draai van de wervelkolom om zijn as, waardoor er een bochel (gibbus) ontstaat. Als er een bocht is, dan spreken we van een C-bocht, wanneer er twee of meer bochten zijn, dan spreken van een S-bocht. 

• Patiëntenvereniging Scoliose

Hoe vaak komt het voor?

Een scoliose komt ongeveer bij drie op de honderd mensen voor. Slechts een klein deel van de mensen zal hiervoor behandeling nodig hebben.

Idiopatische scoliose

In meer dan 80% van de gevallen is de oorzaak van een scoliose onbekend, dit noemen we idiopathische scoliose. Een idiopathische scoliose treedt vaak op tijdens de groeispurt, tussen het 10e en 15e jaar. Een idiopathische scoliose komt vaker voor bij meisjes dan bij jongens. Ook is er meer kans op een scoliose als een van de ouders een scoliose heeft.

Aangeboren (congenitale) scoliose

Minder vaak voorkomend, is de aangeboren scoliose, ook wel congenitale scoliose genoemd. Hierbij is er een aangeboren aanlegstoornis van een of meer wervels. Er is dan bijvoorbeeld een zogenaamde halfwervel of vergroeiing van twee wervels . Deze vorm van scoliose is al bij de geboorte aanwezig en kan gepaard gaan met aangeboren afwijkingen van het hart, de nieren en urinewegen, de slokdarm, de endeldarm en de armen of benen.

Verworven of secundaire scoliose

Een andere oorzaak van scoliose is een spier- en/of zenuwziekte (bijvoorbeeld de zieke van Duchenne, spina bifida of spinale musculaire atrofie). Dit noemen we neuromusculaire scoliose. Andere oorzaken van een scoliose kunnen een aandoening van het bindweefsel zijn, eerdere breuken van de wervels of als gevolg van een genetische afwijking.

Functionele scoliose

Een niet-structurele scoliose is geen echte scoliose. Er is wel een zijwaartse kromming, maar die is het gevolg van bijvoorbeeld een beenlengteverschil of een verkeerde houding.

In de meeste gevallen geeft een scoliose geen klachten. Vaak ontdekt uw kind of een ander de scoliose, omdat er een kromming te zien is van de rug, de schouders niet op gelijke hoogte staan of een schouderblad meer uitsteekt. Tijdens de groei kan de scoliose verergeren en kunnen soms klachten ontstaan, zoals vermoeidheid en rugpijn.

Als de bocht tijdens de groei te groot wordt, is de kans groot dat ook na de groei de bocht groter wordt. Dit leidt dan op latere leeftijd ook tot klachten, zoals rugpijn, vermoeidheid, ademhalingsproblemen en bewegingsbeperking. De invloed van een scoliose op het dagelijks leven is per persoon verschillend. In principe mag je alles doen met een scoliose.

Bij het vermoeden op een scoliose verwijst de huisarts of een andere medisch specialist naar het scoliosespreekuur. Tijdens het spreekuur stellen we een aantal vragen en volgt een lichamelijke onderzoek, waarbij we de rug onderzoeken. Als er een structurele scoliose is, dan is dat van buitenaf te zien door een bocht bij een voorovergebogen houding, dit is de zogenaamde buktest.

Röntgenfoto

Om definitief te bevestigen of sprake is van een scoliose, maken we een röntgenfoto. Op deze foto kunnen we de hoek meten. De hoek wordt in graden uitgedrukt.

MRI-scan of CT-scan

In sommige gevallen maken we nog een MRI-scan of CT-scan om de zenuwen en botten van de rug beter te kunnen beoordelen.

Oefentherapie

Scoliose-specifieke oefentherapie is bedoeld om de bocht van de scoliose niet te laten verergeren. Bij het dragen van een brace leiden scoliose-specifieke oefeningen tot een betere conditie en kwaliteit van leven.

Tijdens de behandeling heeft u intensief contact met uw behandelend arts, de orthopedische chirurg, gespecialiseerd in wervelkolomafwijkingen. Andere hulpverleners die u kunt treffen, zijn orthopedisch chirurgen in opleiding, polikliniekmedewerkers, onderzoeksmedewerkers en de instrumentenmaker voor de braces. Er is een intensieve samenwerking met andere specialisten in het Erasmus MC Sophia. We verwijzen u bijvoorbeeld naar de kinderarts, kinderneuroloog, revalidatiearts of het pijnteam.