Vedolizumab (Entyvio®)

De oorzaak van de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa is tot nu toe niet bekend. Daarom is de behandeling met medicijnen gericht op het verminderen van klachten en het voorkomen van verslechtering van je ziekte. Medicijnen kunnen gegeven worden om de ziekte rustig te maken (vaak een korte behandeling) maar ook om de ziekte rustig te houden (onderhoudsbehandeling voor jarenlang). Daardoor kan het zijn dat je verschillende medicijnen tegelijk moet gebruiken. De ziekte geneest dus niet door de behandeling met medicijnen. Na het minderen of stoppen met (onderhouds)medicijnen kunnen de klachten weer terugkomen.

Vedolizumab is sinds oktober 2014 beschikbaar voor de behandeling van colitis ulcerosa en de ziekte van Crohn bij volwassenen. Bij kinderen/ jongeren onder de 18 jaar is het middel nog niet officieel geregistreerd. Dit wil zeggen dat het medicijn wel in uitzonderingsgevallen gegeven wordt in een centrum gespecialiseerd in Crohn of colitis ulcerosa (zoals het Erasmus MC-Sophia), maar dat er onvoldoende onderzoek specifiek bij kinderen gedaan is om te zeggen dat het bij kinderen werkzaam en veilig is.

Afbeelding(en) gemaakt met BioRender.com

Vedolizumab is een eiwit (in dit geval heet het een antilichaam) dat als een sleutel in een slot past in een ander eiwit dat alleen op de witte bloedcellen wordt aangetroffen (een zogeheten darmspecifiek integrine). Integrine, dus dat eiwit op de witte bloedcel, maakt het mogelijk dat actieve ontstkeingscellen uit het bloed naar de darm reizen om daar de darmontsteking heftiger te laten verlopen. Integrine is als het ware de postcode op de witte bloedcel, die ervoor zorgt dat deze witte bloedcel naar de darm gaat. Door vedolizumab wordt deze postcode afgedekt en gaan de witte bloedcellen niet meer naar de darm. Daardoor neemt de ontsteking in de darm af. Vedolizumab wordt voorgeschreven bij colitis ulcerosa en ziekte van Crohn. Dit gebeurt wanneer andere geneesmiddelen onvoldoende werken of wanneer andere geneesmiddelen iet verdragen kunnen worden.

Het kost tijd voordat vedolizumab effect heeft: bij colitis ulcerosa kan dit 1-3 maanden duren, bij de ziekte van Crohn zelfs langer, wel 6 maanden.

Vedolizumab heeft geen invloed op de werking van het immuunsysteem van het hele lichaam. Wel heeft het invloed op het immuunsysteem van de darm. Volgens de landelijke IBD-richtlijnen (voor volwassenen) is het noodzakelijk, voordat je kan beginnen met vedolizumab om infecties uit sluiten die je bij je kan hebben, maar waar je geen last van hebt. Een voorbeeld hiervan is een longziekte, tuberculose (TBC), en een leverontsteking, hepatitis B.

Tijdens het gebruik van vedolizumab is het belangrijk dat je goed op jezelf let. Mocht je tekenen hebben van een infectie, zoals wonden, problemen met je gebit, koorts en niet lekker zijn en gaan ze niet binnen enkele dagen over, neem dan contact op met je dokter of verpleegkundige specialist.

Vedolizumab wordt gegeven op de dagverpleging via een infuus in een bloedvat. Met een naald wordt een smal plastic buisje ingebracht (meestal in je hand of arm). Na het prikken gaat de naald er weer uit en blijft alleen het buisje achter. Gelukkig gaat het prikken heel snel, maar je voelt het natuurlijk wel. Over het buisje krijg je een pleister zodat het goed blijft zitten. De zak waar het medicijn in zit wordt opgehangen aan een paal op wieltjes. Hier zit je dan gedurende ongeveer 2 uur aan vast. Als het goed is doet het inlopen van het medicijn niet pijn, mocht dit wel zo zijn, vertel dit aan de verpleegkundige.

Doseringen

De hoeveelheid medicijn is 300mg als je meer dan 40kg weegt. Ben je lichter dan zal een aangepast dosering worden berekend, .

Na het eerste infuus volgen infusen na 2 en 6 weken en vervolgens als onderhoudsbehandeling elke 8 weken, mocht je ziekte onvoldoende reageren kan het nodig zijn om vaker een infuus te geven, bijvoorbeeld elke 4 weken.

Omdat het best lang kan duren voordat vedolizumab werkt is het meestal nodig om de eerste weken tot maanden prednison er naast te gebruiken.

Heb je ergens een ontsteking of heb je koorts vertel dit dan voordat je het infuus krijgt. De verpleegkundige zal dit ook vragen en of er mogelijke bijwerkingen van eerdere vedolizumab infusen zijn geweest. Indien nodig beoordeelt een dokter/ verpleegkundig specialist of er redenen zijn het infuus niet te geven of extra medicatie tegen mogelijk allergische reactie te geven.

Net als bij ieder geneesmiddel kunnen ook bij gebruik van vedolizumab bijwerkingen ontstaan. De meest gemelde bijwerkingen zijn:

• Hoofdpijn
• Gewrichtspijn
• Neusverkoudheid
• Reacties tijdens infusie: pijn en irritatie op infuusplaats, koude rillingen en het koud hebben.

Zoals beschreven wordt vedolizumab nog niet zo lang gegeven dus mocht je het idee hebben dat je last hebt van een bijwerking neem dan contact op met je dokter/ verpleegkundige specialist.

De combinatie met andere afweeronderdrukkende medicijnen, zoals azathioprine, kan mogelijk een verhoogde kans op (ernstige) infecties geven. Overleg bij twijfel met je dokter.

Vertel altijd je dokter als je andere medicijnen gebruikt, ook als het medicijnen betreft waarvoor geen recept nodig is of (kruid)supplementen

Alcohol, drugs en andere stoffen

Voor je algemene gezondheid wordt geadviseerd het gebruik van alcohol en drugs te matigen en niet te gebruiken voor je 18e verjaardag. Daarnaast is er nog weinig bekend over het gebruik van alcohol en drugs en vedolizumab.

Vaccinaties

Vaccinatie met een verzwakt levend vaccin, zoals bof, mazelen, rode hond (BMR), gele koorts of BCG moeten vermeden worden tijdens het gebruik van vedolizumab.

Overleg met je apotheker of dokter indien je gevaccineerd moet worden.

Bij het gebruik van vedolizumab samen met je ziekte van Crohn of colitis ulcerosa wordt geadviseerd om in het najaar de griepvaccinatie te halen.

Vruchtbaarheid, zwangerschap en borstvoeding

Uit een dierenonderzoek blijkt vedolizumab geen schadelijke gevolgen voor het kind te hebben, maar de ervaring in de praktijk is erg beperkt. Vooralsnog wordt aangeraden bij een zwangerschapswens (als altijd) te overleggen met je dokter over het gebruik van vedolizumab. Uiteraard is dit ook het advies als je zwanger bent.

Vedolizumab gaat over in de borstvoeding. In het algemeen wordt geadviseerd om uit voorzorg geen borstvoeding te geven. Overleg met je dokter over het geven van borstvoeding tijdens vedolizumab gebruik.

Reizen

Tijdens het gebruik van vedolizumab kan je prima op reis. Er zijn echter enkele punten waar je rekening mee moet houden. Zorg dat je de infusen goed afstemt op je reisplannen. Overleg tijdig met je dokter of je schema aangepast kan/moet worden. Vermijd tevens het eten van (vaak onhygiënische) stalletjes op straat en drink alleen maar water uit een betrouwbare bron. Haal voordat je op reis gaat een medicijnpaspoort bij de apotheek. Vraag je dokter/ IBD-verpleegkundige specialist om een Engelstalige brief met je ziektegeschiedenis en telefoonnummers voor nood. Voor vaccinaties, zie kopje vaccinaties.

Als u na het lezen van deze folder nog vragen heeft, neem dan contact op met je verpleegkundige specialist of dokter (IBD.sophia@erasmusmc.nl)