Hartkatheterisatie bij kinderen

Een hartkatheterisatie is een ingreep waarbij de kinder interventie cardioloog (KIC) met een katheter (een slangetje) via de bloedvaten bij het hart kan komen. Dit gaat meestal via een bloedvat in de lies. Er zijn 2 soorten hartkatheterisaties: een diagnostische en een therapeutische hartkatheterisatie.

Diagnostische hartkatheterisatie
Bij een diagnostische hartkatheterisatie bekijkt de KIC het hart en de bloedvaten. De KIC meet ook de bloeddruk in het hart en hij of zij meet hoeveel zuurstof er in het bloed zit. De KIC kan bij deze hartkatheterisatie contrastvloeistof gebruiken.

Therapeutische hartkatheterisatie
Bij een therapeutische hartkatheterisatie voert de KIC een behandeling uit. De KIC plaatst bijvoorbeeld een stent, rekt een vernauwing op, sluit een gaatje in het hart of neemt een biopt af.

De kindercardioloog bespreekt van tevoren met u welke hartkatheterisatie uw kind krijgt.

De kinder-cardioloog (KC) vertelt u dat uw kind een hartkatheterisatie krijgt. Na dit gesprek krijgt u van de verpleegkundig consulent kindercardiologie (VC) een uitnodiging voor het pre-operatieve spreekuur. Als voorbereiding op dit spreekuur en op de hartkatheterisatie stuurt de VC u de inlog-gegevens van de app ‘kindercardiologie’. Ook krijgt u de folder 'hartkatheterisatie bij kinderen'.

U krijgt alle afspraken bevestigd via een e-mail. Is uw kind al opgenomen in het Erasmus MC-Sophia of in een ander ziekenhuis? Dan informeert de KC of de behandelend kinderarts u over de datum van de ingreep.

App 'kindercardiologie'

De app ‘kindercardiologie’ geeft informatie over de hartkatheterisatie. Met korte filmpjes geeft ons behandelteam uitleg over alles wat er gebeurt. Op deze manier maken u en uw kind kennis met onze manier van werken, de verschillende kamers op de afdeling en een deel van het behandelteam. De filmpjes zijn te begrijpen voor kinderen vanaf ongeveer 6 jaar. Natuurlijk kunt u zelf het beste beoordelen of de filmpjes geschikt zijn voor uw kind.

Pre-operatieve spreekuur

Tijdens het pre-operatieve spreekuur heeft u een gesprek met de KIC, de kinder-anesthesioloog en de VC. De KIC is een kindercardioloog die is opgeleid om een hartkatheterisatie bij kinderen te doen. U en uw kind (afhankelijk van de leeftijd) krijgen uitleg over de hartkatheterisatie. Uw kind krijgt onderzoeken. Dit kunnen zijn een bloedafname, een röntgenfoto van het hart en longen en een hartfilmpje. Ook krijgt uw kind deze middag de TikkieRing als uw kind nog geen TikkieRing heeft. De Tikkies van deze middag worden natuurlijk ook gegeven.

Tikkies zijn stoere bedels die uw kind kan verzamelen aan de TikkieRing. Er zijn verschillende bedels voor onderzoeken, behandelingen en ingrepen. Meer informatie hierover vindt u in de app kindercardiologie of op de site www.hartekind.nl/tikkiering.

Op het pre-operatieve spreekuur krijgt u ook EMLA zalf, pleisters en instructie mee. Breng thuis deze zalf aan op de handen van uw kind. Doe dit voordat uw kind naar de hartkatheterisatie komt. Hierdoor is het prikken van het infuus minder gevoelig.

Als bij uw kind een gaatje wordt gesloten door een paraplu, krijgt u een recept mee voor een antistolling medicijn. Uw kind moet dit medicijn de avond voor de hartkatheterisatie innemen.

Wanneer uw kind is opgenomen in het ziekenhuis vindt de voorbereiding plaats op de afdeling waar uw kind is opgenomen.

Toestemming voor de hartkatheterisatie

Voor een kind jonger dan 12 jaar geven de ouders toestemming voor de hartkatheterisatie. Kinderen ouder dan 12 jaar nemen samen met de ouders een beslissing. Kinderen vanaf 16 jaar nemen zelfstandig een beslissing.

De gegevens van de hartkatheterisatie van uw kind worden anoniem opgeslagen in een database. Als u hier vragen over heeft, kunt u deze stellen op het pre-operatieve spreekuur.

Datum van opname

Wanneer uw kind is ingepland voor de ingreep, belt de VC u een kleine week van tevoren. U hoort dan de datum en het tijdstip van de opname. De opname is op de dag van de ingreep.

Als uw kind haar heeft in de liezen, moet dit de dag voor de hartkatheterisatie worden afgeschoren.

Nuchter zijn

Uw kind moet nuchter komen op de dag van de opname. Dit betekent dat uw kind 6 uur voor de ingreep niet mag eten. Wel mag uw kind deze uren nog een kleine hoeveelheid helder drinken nemen. Bijvoorbeeld water, thee of aanmaak limonade.

Als uw kind borstvoeding gebruikt, mag u dit tot 4 uur voor de ingreep geven. Als uw kind jonger is dan 3 maanden, mag u ook flesvoeding geven tot 4 uur voor de ingreep.

Van de VC krijgt u tijdens het telefoongesprek instructies over het nuchter zijn en de medicatie. Als uw kind antistolling gebruikt, krijgt u van tevoren te horen of uw kind hier wel of niet mee moet stoppen en wanneer.

Wat neemt u mee?

Afhankelijk van de leeftijd van uw kind adviseren wij u om de volgende dingen mee te nemen:

• de eigen medicatie
• drinkfles, knuffel
• toiletartikelen
• makkelijk zittende kleding
• favoriete speelgoed

Om goede afbeeldingen te maken tijdens de hartkatheterisatie gebruikt de KIC röntgenstraling. De hoeveelheid straling is zo laag mogelijk.

Röntgenstraling brengt misschien op lange termijn risico's met zich mee. De kindercardioloog weegt deze risico's af de tegen de informatie/behandeling die de hartkatheterisatie kan opleveren.

Op de afgesproken dag en tijd wordt u verwacht op de afdeling Kinderthoraxcentrum. Een verpleegkundige doet de controles zoals gewicht, lengte, temperatuur, pols, ademhaling en saturatiemeting.

Voor de hartkatheterisatie wordt er bloed afgenomen bij uw kind. Als uw kind om 8.00 uur aan de beurt is, gebeurt dit op de hartkatheterisatiekamer. Als uw kind later aan de beurt is, wordt er bloed afgenomen door de afdeling Bloedafname.

De pedagogisch hulpverlener kan uw kind op een speelse manier voorbereiden op de ingreep. Als uw kind al om 8 uur aan de beurt is, belt de pedagogisch hulpverlener u in de dagen voor de hartkatheterisatie. Hij of zij geeft u advies over de voorbereiding van uw kind op de hartkatheterisatie.

Katheterisatie-kamer

Als uw kind aan de beurt is, kan er 1 ouder met uw kind en de verpleegkundige naar de katheterisatiekamer. Hier ziet u veel apparatuur en een onderzoekstafel. De artsen en verpleegkundigen dragen speciale pakken, een muts en een mondmasker. Uw kind krijgt monitorstickers opgeplakt en een plakker op vinger of teen voor de zuurstofmeting. Om de bovenarm krijgt uw kind een bloeddrukband.

De anesthesioloog brengt uw kind onder narcose. Anesthesie is nodig omdat het belangrijk is dat uw kind helemaal stil ligt tijdens deze ingreep. Eén ouder mag bij uw kind blijven tot uw kind slaapt. U krijgt hiervoor een overal aan over uw kleding en een muts op. Als uw kind in slaap is, vraagt de anesthesioloog u de katheterisatiekamer te verlaten. De KIC begint nu met de hartkatheterisatie. De hartkatheterisatie duurt een paar uur.

De KIC belt u als de hartkatheterisatie klaar is. Na de hartkatheterisatie gaat uw kind naar de uitslaapkamer. Hier mag 1 ouder weer naar uw kind. In de uitslaapkamer wordt de ademhaling en de hartslag van uw kind in de gaten gehouden door een monitor. Uw kind heeft een infuus om vocht en soms medicijnen te krijgen. Na de hartkatheterisatie blijft uw kind één nacht in het ziekenhuis.

Op de insteekplaats van de hartkatheter in de lies zit een strak verband. Dat noemen we een drukverband. De verpleegkundige controleert dit steeds op nabloeden en of er voldoende bloeddoorstroming naar de benen gaat.

Uw kind kan misselijk zijn na de narcose. Daar kan uw kind medicijnen tegen krijgen. De lies kan pijn doen. Daar krijgt uw kind een pijnstiller tegen.

Als uw kind wakker genoeg is, brengt een verpleegkundige uw kind naar het Kinderthoraxcentrum. Als uw kind al op de Intensive Care was opgenomen of als er een reden is voor intensieve bewaking na de hartkatheterisatie, gaat uw kind naar de Intensive Care Kinderen.

Meestal mag uw kind na de hartkatheterisatie weer eten en drinken. Als dit goed gaat, wordt het infuus losgemaakt. Het infuusnaaldje blijft nog zitten tot de volgende dag. Soms is het nodig dat uw kind medicijnen krijgt tegen bloedstolling. Na de hartkatheterisatie heeft uw kind een aantal uren bedrust. Zo kan het wondje in de lies goed genezen.

De KIC komt het verloop van de hartkatheterisatie en het resultaat met u bespreken. Op het Kinderthorax-centrum mag altijd een ouder blijven slapen naast uw kind. Overdag kunnen beide ouders bij hun kind zijn.

Voordat uw kind naar huis mag, wordt er een echo van het hart en een hartfilmpje gemaakt. U krijgt een ontslaggesprek met de KIC en een ontslaggesprek met de VC. De adviezen voor de herstelperiode krijgt u mee in het ontslagformulier.

Als er een implantaat, zoals een plug, stent, of paraplu, is gebruikt, krijgt u van de VC een implantatie registratie kaart. Hierop staat het serie nummer van het implantaat vermeld.

Als er een paraplu of stent is gebruikt, moet uw kind een antistolling medicijn gebruiken. U krijgt hiervoor een recept mee van de kindercardioloog.

De hartkatheter is ingebracht in een groot bloedvat in de lies en doorgevoerd naar het hart. In de lies is een wondje ontstaan dat moet genezen. Zowel de huid als het bloedvat moeten genezen. Er komt een korstje op de wond. Dit beschermt de wond. Het valt er vanzelf af wanneer de wond genezen is.

Adviezen

Als uw kind is ontslagen uit het ziekenhuis, hebben wij de volgende adviezen voor uw kind:

• De dag na het ontslag mag uw kind weer kort douchen. Als het korstje, op het aanprikgaatje in de lies, is verdwenen, mag uw kind weer in bad.
• Uw kind mag zijn dagelijkse activiteiten weer oppakken. Het advies is de eerste week rustig aan te doen met sporten en niet zwaar te tillen. Dit om te voorkomen dat er druk ontstaat van binnenuit op het wondje in de lies.
• Als uw kind een stent, paraplu of plug heeft gehad mag uw kind 4 weken geen belastende sport doen. In deze 4 weken groeit het implantaat vast in het weefsel. De VC geeft u persoonlijk advies bij het ontslaggesprek.

Uw kind kan last hebben van de volgende klachten na de hartkatheterisatie:

• Nabloeden. Het kan voorkomen dat de wond gaat nabloeden. Druk het bloedvat dan 10 minuten af boven het aanprikpunt. Plak er daarna een pleister of gaas op. Blijf de wond wel regelmatig in de gaten houden.
• Uw kind kan nog pijn hebben bij het aanprikpunt in de lies. Ook kan een bloeduitstorting in de lies pijn veroorzaken. Thuis kunt u zo nodig paracetamol geven volgens de bijsluiter.
  

Neem contact op met de VC als:

• de wond ontstekingsverschijnselen vertoont
• er een bobbel ontstaat in de lies
• uw kind koorts krijgt
• uw kind niet goed herstelt

De afdelingssecretaresse maakt een afspraak voor controle op de polikliniek bij de KC. Komt u vanuit het Radboud UMC? Dan krijgt u daar een afspraak voor controle op de polikliniek.

De verpleegkundig consulenten kindercardiologie zijn bereikbaar op werkdagen van 8.00 tot 16.00 uur.

• App BeterDichtbij
• E-mail vc.kindercardiologie@erasmusmc.nl
• Telefoon 0624851357

De BeterDichtbij app is een gratis app waarmee u op een veilige manier kunt appen met de VC. De VC stuurt u voor deze app een uitnodiging na het pre-operatieve spreekuur. Op werkdagen krijgt u zo snel mogelijk een reactie op uw app.

Op de website Kindercardiologie van het Erasmus MC Sophia Kinderziekenhuis vindt u meer informatie over de kindercardiologie.