Niet-kwaadaardige vulvaire afwijkingen

Wat houdt deze aandoening in?

De meest voorkomende chronische aandoeningen van de vulva die wij zien op het vulva spreekuur zijn Lichen sclerosus, vulvair eczeem en vulvaire HSIL en chronische vulvaire pijn (al dan niet in combinatie met voorgaande aandoeningen).

Lichen sclerosus is een auto-immuun aandoening van de huid, die doorgaans genitaal voorkomt, waarvan nog niet duidelijk is hoe deze ontstaat. Deze aandoening komt voor bij circa 1-2% van de vrouwen. De meest voorkomende klachten zijn jeuk en pijn en uiteindelijk het veranderen van het uiterlijk van de schaamlippen en versmallen van de ingang van de vagina. Als gevolg hiervan kan pijn bij het vrijen ontstaan. Deze aandoening heeft een klein risico op het ontstaan van kwaadaardige ziekte, maar bij juiste behandeling, is dit risico zeer laag.

Vulvaire HSIL is een aandoening die wordt veroorzaak door het humaan pappiloma virus (HPV). Het is een zeldzame aandoening van de vulva. De meest voorkomende klacht is jeuk, maar vaak zijn de plekken klachtenvrij en worden ze bij toeval ontdekt.

Indien onbehandeld is er een klein risico op het ontstaan van kwaadaardige ziekte.

In het algemeen geldt voor vrouwen met vulvaire aandoeningen dat zij kans hebben op verminderde kwaliteit van leven als gevolg van hun ziekte.

Hoe vaak komt het voor?

In de regio Rijnmond komen per jaar meer dan 2000 vrouwen met vulvaklachten bij de specialist voor een eerste consult, en meer dan 3000 vrouwen met chronische vulvaire klachten. Een deel daarvan wordt verwezen naar de vulvapoli.

Van de vrouwen die naar de vulvapoli worden verwezen, hebben de meesten Lichen sclerosus en vulvaire HSIL het meest voor, naast eczeem en chronische vulvaire pijn.
Lichen sclerosus komt naar schatting bij 10 tot 15 op de 1000 vrouwen voor. Het begint meestal tussen het 45e en 60e levensjaar. Soms komt de ziekte ook voor bij volwassen mannen en een enkele keer bij kinderen. Vulvaire HSIL komt minder vaak voor, bij circa 1-5 op de 10000 vrouwen. 

Wij zien vrouwen met verschillende (huid) aandoeningen van de vulva, waaronder:

• Lichen sclerosus

• Lichen planus

• HSIL

• Vulvodynie (vulvaire pijn)

• Dermatosen: eczeem, contactallergie, psoriasis

• Overige vulvaire aandoeningen: genitale wratten, lichen simplex chronicus.

Als u voor de eerste keer komt op het vulvaspreekuur, krijgt u van tevoren een vragenlijst, die wij u vragen voor uw bezoek in te vullen.

De dokter luistert en vraagt naar u klachten, de ernst en wanneer deze optreden. Ook wordt er zorgvuldig gekeken naar de vulva en wordt er zo nodig een inwendig onderzoek gedaan. U zit dan in een gynaecologische onderzoekstoel en kijkt zelf mee met een spiegel.
Soms wordt een biopt (een klein stukje huid) genomen voor nader onderzoek. In sommige gevallen kan ook een kweek genomen worden. Hierna worden de bevindingen en voorstel voor behandeling met u besproken.

Het Erasmus MC is een expertisecentrum dat nauw samenwerkt met andere expertisecentra in onze regio.
Dit betekent dat u, na inzetten van de behandeling, voor verdere controle’s naar de regio (terug) verwezen wordt.

De behandelingen variëren van zalven/crèmes, tabletten, tot soms operaties of laserbehandeling. Daarnaast wordt in bepaalde gevallen fysiotherapie of behandeling door een seksuoloog/psycholoog toegepast.

Een gynaecoloog
of
een gynaecoloog samen met dermatoloog
of
gynaecoloog en/of dermatoloog in opleiding.

 
Het kan zijn dat u verwezen wordt naar een seksuoloog, psycholoog en/of bekkenfysiotherapeut, meestal buiten het ziekenhuis.
In geval van moeilijk behandelbare pijn, wordt u soms verwezen naar de pijnpoli.  

• 

  Dr. C.W.M. (Celesta) Wensveen

  Gynaecologisch oncoloog, Plaatsvervangend afdelingshoofd Gynaecologische oncologie

• 

  Drs. C.L.M. (Colette) van Hees

  Dermatoloog

• 

  Drs. E.J. (Elodie) Mendels

  (kinder-)dermatoloog